Kino od zawsze fascynowało ludzkość. W ciemnej kinowej sali, przygaszone światła pozwalają widzom oderwać się od rzeczywistości i zanurzyć w świecie przedstawionym na ekranie. Wśród wielu gatunków filmowych, te o charakterze psychologicznym cieszą się niesłabnącą popularnością. Pozwalają one zgłębić najmroczniejsze zakamarki ludzkiej psychiki i zrozumieć motywacje kierujące postaciami. Oto subiektywny wybór 10 najlepszych filmów psychologicznych, które na długo pozostają w pamięci i nie pozwalają o sobie zapomnieć.
Najlepsze filmy psychologiczne o tematyce chorób psychicznych
Filmy ukazujące schizofrenię i rozdwojenie jaźni
Schizofrenia należy do najbardziej intrygujących zaburzeń psychicznych. Charakteryzuje się rozpadem osobowości, omamami słuchowymi i urojeniami. Nic więc dziwnego, że fascynuje twórców filmowych. Wśród obrazów w mistrzowski sposób ukazujących tę chorobę warto wymienić "Czarną Łabędź" z genialną rolą Natalie Portman. Reżyser Darren Aronofsky brawurowo przedstawia historię utalentowanej baletnicy popadającej w obłęd. Innym arcydziełem jest "Psychoza" Alfreda Hitchcocka z Anthonym Perkinsem w roli zabójcy motywowanego głosami w swojej głowie. Nie zapominajmy też o "American Psycho" - kontrowersyjnej produkcji ukazującej życie bogatego i z pozoru normalnego mężczyzny, który okazuje się bezwzględnym seryjnym mordercą.
Obrazy przedstawiające zaburzenia afektywne dwubiegunowe
Zaburzenia afektywne dwubiegunowe cechują się wahaniami nastroju od manii do depresji. Jednym z najbardziej poruszających filmów ukazujących tę chorobę jest "Tajemnica Silver Lake" zGACAgawą rolą Andrew Garfielda. Śledzimy losy młodego mężczyzny cierpiącego na zaburzenia dwubiegunowe, który wpada w paranoję i zaczyna widzieć spiski oraz ukryte znaczenia w najzwyklejszych wydarzeniach. Innym przykładem jest "Lot nad kukułczym gniazdem" Milosa Formana z Jackiem Nicholsonem jako pacjentem szpitala psychiatrycznego. Film błyskotliwie ukazuje różnicę między normalnością a szaleństwem.
Produkcje o zaburzeniach odżywiania i dysmorfii ciała
Anoreksja, bulimia, dysmorfofobia - zaburzenia odżywiania niszczą życie milionów, głównie młodych ludzi. Wstrząsającym obrazem na ten temat jest "Głód" w reżyserii Steve'a McQueena. Film przedstawia historię Bobby'ego Sandsa, działacza IRA, który prowadził głodówkę w więzieniu. Inną mocną produkcją jest "Niebieski jak morze" o nastoletniej dziewczynie cierpiącej na anoreksję. Reżyser Marco Risi bezkompromisowo ukazuje postępującą degradację jej ciała i psychiki. Natomiast "Czarny łabędź" w niebanalny sposób pokazuje obsesję baletnicy na punkcie wyglądu, prowadzącą do zaburzeń odżywiania.
Klasyka gatunku - arcydzieła kina psychologicznego
Ponadczasowe thrillery alfreda Hitchcocka
Mistrzem thrillera psychologicznego jest niezaprzeczalnie Alfred Hitchcock. Wystarczy wspomnieć takie produkcje, jak "Psychoza", "Ptaki" czy "Okno na podwórze". Reżyser perfekcyjnie budował napięcie i potrafił zaskoczyć widza nieprzewidywalnymi zwrotami akcji. Dodatkowym atutem jego filmów była intrygująca symbolika i mroczny nastrój, który potrafił wprowadzić już pierwszymi ujęciami. Dzieła Hitchcocka na zawsze wpisały się do kanonu kina psychologicznego.
Mroczne obrazy Davida Lyncha pełne symboli
David Lynch to reżyser-wizjoner, którego filmy hipnotyzują i przyprawiają o dreszcze. Doskonałym tego przykładem jest "Mulholland Drive" - dzieło surrealistyczne i hermetyczne, wielowarstwowe i pełne ukrytych znaczeń. Podobny nastrój mają takie produkcje Lyncha, jak "Twin Peaks", "Człowiek słoń" czy "Miasteczko Twin Peaks: Ostatni tydzień Sheryl Lee". Mroczna atmosfera, zagadkowość i mnogość interpretacji sprawiają, że filmy te na trwale zapisały się w historii kina.
Filmy Ingmara Bergmana o egzystencjalnej pustce
W filmach Ingmara Bergmana świetnie uchwycona została groza egzystencjalnej pustki i samotności człowieka. Reżyser jak mało kto potrafił ukazać rozterki duszy ludzkiej zmagającej się z brakiem sensu i nieuchronnością śmierci. Wystarczy wspomnieć "Siódma pieczęć" czy "Personę" z genialną Liv Ullmann. Bergman jak w soczewce skupia absurdy naszego istnienia i zmusza do zadumy nad kondycją człowieka. To kino niezwykle przejmujące, poruszające najgłębsze pokłady świadomości.
Najlepsze dramaty obyczajowe o zmaganiach z traumą
Wstrząsające historie o przemocy i wykorzystaniu
Niektóre dramaty obyczajowe tak mocno się w nas zapadają, że trudno je potem z siebie wyrzucić. Przykładem jest wstrząsający "Ukarany" opowiadający historię maltretowanego chłopca, który postanawia wymierzyć sprawiedliwość na własną rękę. Podobnie przejmujący jest "Nieodwracalne" - hiszpański obraz o traumie z dzieciństwa i jej wpływie na całe późniejsze życie. Z kolei "Bastardi z Pizzofalcone" w realistyczny sposób ukazują przemoc w rodzinie i jej niszczycielskie skutki.
Poruszające opowieści o żałobie i stracie bliskich
Żałoba po stracie kogoś bliskiego bywa bolesnym i długotrwałym procesem. Fenomenalnym filmem na ten temat jest "Pod skórą" z porażającą kreacją Alby Rohrwacher. Obserwujemy, jak bohaterka przechodzi załamanie po śmierci matki i usiłuje na nowo poukładać swoje życie. Podobną tematykę porusza wstrząsający dramat Larsa Von Triera "Antychryst" z Willemam Dafoe i Charlotte Gainsbourg. Reżyser pokazuje, do czego zdolny jest człowiek pogrążony w żałobie i cierpieniu.
Filmy ukazujące PTSD i skutki wojny
Ukazanie traumy wojennej i stresu pourazowego (PTSD) to nie lada wyzwanie filmowe. Świetnie udźwignęli je twórcy takich obrazów, jak wstrząsający "1917" Sama Mendesa czy poruszający do łez "Psie pole" Wojciecha Smarzowskiego. Z kolei "Fortepian" Jane Campion przedstawia losy kobiety, która wróciła z obozu koncentracyjnego okaleczona fizycznie i psychicznie. Te produkcje uzmysławiają widzowi grozę wojny i jej nieodwracalne skutki dla ludzkiej psychiki.
Thrillery psychologiczne trzymające w napięciu od pierwszej minuty
Niepokojące filmy o seryjnych mordercach i psychopatach
Niektórzy reżyserzy mają niezwykły talent do kreowania na ekranie mrocznych, zniekształconych psychicznie postaci. Świetnym tego przykładem jest "Milczenie owiec" z genialną kreacją Anthony'ego Hopkinsa jako Hannibala Lectera. Podobny niepokój budzi demoniczny Patrick Bateman z "American Psycho". Z kolei w "Zodiaku" David Fincher błyskotliwie sportretował nieuchwytnego seryjnego mordercę. Te produkcje pokazują, że prawdziwe zło czai się często tam, gdzie się go zupełnie nie spodziewamy.
Obrazy o trudnej pogoni za nieuchwytnym geniuszem zła
Jeszcze większe napięcie budzą filmy, w których policja usiłuje schwytać wyjątkowo przebiegłego przestępcę-manipulatora. Świetnym tego przykładem jest "Siedem" Davida Finchera, w którym dwóch policjantów próbuje powstrzymać genialnego seryjnego mordercę realizującego makabryczne zbrodnie na bazie siedmiu grzechów głównych. Podobny niepokój wywołuje świetny "Dziewiąty posterunek" z Denzelem Washingtonem ścigającym przebiegłego Hannibala Lectera. Te produkcje trzymają w napięciu do ostatnich minut.
Produkcje pełne zwrotów akcji i zaskakujących zakończeń
Nie ma chyba nic bardziej satysfakcjonującego niż thriller psyhologiczny z zaskakującą pointą. Doskonale udowadnia to "Szósty zmysł" M. Night Shyamalana, w którym zwrot akcji pod koniec każe nam zupełnie inaczej spojrzeć na całą historię. Podobny efekt osiągnął Chris Nolan w "Memento", gdzie intrygująca konstrukcja opowieści zmusza do nieustannej uwagi. Z kolei w "Niezgodnej" Denis Villeneuve do ostatnich minut trzyma widza w niepewności co do winy głównej bohaterki. Te obrazy pokazują, że w kinie psychologicznym zakończenie bywa zazwyczaj najważniejsze.
Mindfuck - filmy, które wysadzą Ci mózg
Fabuły pełne zwrotów akcji, pułapek i iluzji
"Incepcja", "Donnie Darko", "Truman Show" - to tylko niektóre produkcje, które bezlitośnie pogrywają z naszym umysłem, zmuszając do wysiłku intelektualnego. Ich fabuły pełne są zwrotów akcji, złudzeń i nieprawdopodobnych zbiegów okoliczności. Zmuszają widza do ciągłej uwagi i interpretacji niejasnych wątków. Nic dziwnego, że takie filmy świetnie sprawdzają się w powtórkach, bo za każdym razem dostrzegamy w nich nowe detale. To prawdziwe intelektualne wyzwanie dla miłośników kina psychologicznego.
Historie, których nie jesteś w stanie przewidzieć
Nieoczywista konstrukcja fabuły, zmyłki i fałszywe tropy potrafią zaskoczyć nawet najbardziej wybrednego widza. Filmy takie jak "Zagadka zbrodni", "Wiem, co zrobiliście zeszłego lata" czy "Tożsamość Bourne'a" bawią się z odbiorcą w wyrafinowany sposób. Kilka razy myślimy, że rozgryźliśmy int
Podsumowanie
Kino psychologiczne od lat intryguje i fascynuje widzów na całym świecie. Pozwala zgłębić mroczne zakamarki ludzkiej psychiki i zrozumieć pobudki kierujące bohaterami. Najlepsze filmy tego gatunku potrafią wstrząsnąć, poruszyć, zaskoczyć i skłonić do refleksji. Mistrzowie kina jak Bergman, Hitchcock czy Lynch stworzyli ponadczasowe arcydzieła, które na zawsze zapisały się w historii. Nowe produkcje wciąż poszerzają granice gatunku i udowadniają, że jest on niezmiennie bliski sercu widzów. Film psychologiczny to coś więcej niż rozrywka - to wgląd w najmroczniejsze zakamarki duszy ludzkiej.
Tagi
Udostępnij
