Polskie kino od zawsze słynęło z wysokiej jakości dramatów obyczajowych, które poruszają ważne tematy i zmuszają widza do refleksji. Wśród setek produkcji znajdziemy prawdziwe perełki gatunku, które na stałe wpisały się do kanonu polskiej kinematografii. W niniejszym zestawieniu przybliżymy najlepsze z najlepszych - filmy, które wzruszają, bawią, ale przede wszystkim skłaniają do przemyśleń na temat otaczającej nas rzeczywistości. Zapraszamy do lektury!
Klasyki polskiego kina
Popiół i diament
Kultowy dramat Andrzeja Wajdy z 1958 roku opowiada historię Macieja Chełmickiego, byłego żołnierza Armii Krajowej, który po wojnie podejmuje misję zabicia komunistycznego sekretarza. Film doskonale ukazuje rozterki moralne i dylematy bohatera. Świetna gra Zbigniewa Cybulskiego sprawia, że produkcja na zawsze zapisała się w historii polskiego kina.
Eroica
Wyreżyserowany przez Andrzeja Munka w 1958 roku film pokazuje historię polskiego jeńca wojennego wziętego przez Niemców do niewoli podczas kampanii wrześniowej. Bohater, graną przez Edwarda Dziewońskiego postać, stara się przetrwać gehennę obozu jenieckiego z godnością i honorem. Film z mistrzostwem łączy wątki dramatyczne z elementami czarnego humoru.
Człowiek z marmuru
Klasyk polskiego kina autorstwa Andrzeja Wajdy z 1976 roku przedstawia historię robotnika, który zostaje bohaterem propagandy komunistycznej. Po latach dziennikarka próbuje dociec prawdy o jego losach. Film doskonale sportretował mechanizmy manipulacji władzy komunistycznej. Świetna gra aktorska i niebanalna fabuła sprawiają, że obraz zachwyca do dziś.
Współczesne arcydzieła
Ida
Czarno-biały film Pawła Pawlikowskiego z 2013 roku opowiada o młodej zakonnicy, która przed złożeniem ślubów odwiedza ciocię, aby dowiedzieć się więcej o swojej rodzinie. Produkcja porusza tematykę Holokaustu i losów polskich Żydów w czasie II wojny światowej. Zdjęcia Ryszarda Lenczewskiego i Lukasza Żala oraz klimat lat 60. tworzą niezapomniany nastrój.
Zimna wojna
Nominowany do Oscara dramat Pawła Pawlikowskiego z 2018 roku opowiada zawiłą historię miłosną dwojga artystów na przestrzeni lat 50. i 60. XX wieku. Ich uczucie rozgrywa się na tle ówczesnych realiów politycznych w Polsce i Europie. Świetna gra aktorska, piękna muzyka i klimat epoki sprawiają, że film wciąga i nie wypuszcza z objęć aż do ostatnich scen.
Boże Ciało
Nominowany do Oscara obraz Jana Komasy z 2019 roku opowiada o młodym więźniu, który po wyjściu z poprawczaka podszywa się pod księdza w małej parafii. Charyzmatyczny prowadzący rolę Bartosz Bielenia oraz przemyślany scenariusz sprawiają, że film wciąga i skłania do refleksji na temat wiary, pokuty i odkupienia.
Poruszające historie
Pokłosie
Dramat Władysława Pasikowskiego z 2012 roku porusza trudny temat pogromu Żydów w Jedwabnem w 1941 roku. Film opowiada o młodym warszawiaku, który przyjeżdża do rodzinnego miasteczka, aby zbadać prawdę o zbrodni. Pokłosie bezkompromisowo obnaża mechanizmy ksenofobii i nienawiści między ludźmi różnych narodowości.
Służbistwo
Obraz w reżyserii Marca Piwowskiego z 1983 roku ukazuje perypetie urzędnika, który zostaje zwerbowany przez UB w celu inwigilacji kolegów. Film dosadnie pokazuje patologie ówczesnego systemu i absurd działań komunistycznych służb specjalnych. Doskonała, momentami komediowa gra Michała Tarkowskiego pozwala oddać klimat tamtych czasów.
Róża
Wojciech Smarzowski w swoim dramacie z 2011 roku porusza trudny temat symbiozy miłości i przemocy w związku dwojga ludzi z marginesu społecznego. Film opowiada o losach tytułowej Róży i jej partnera Tadeusza, których łączy chore uczucie pełne agresji i cierpienia. Produkcja bezlitośnie obnaża patologie społeczne.
Mocne kobiece role
Córki dancingu
Film z 1980 roku w reżyserii Filipa Bajona opowiada historię trzech sióstr pracujących jako tancerki w nocnym lokalu. Ich losy splatają się z dziejami Polski lat 60. XX wieku. Barbara Grabowska, Krystyna Janda i Jadwiga Jankowska-Cieślak stworzyły niezapomniane, mocne kreacje aktorskie, które na zawsze zapisały się w historii polskiego kina.
33 sceny z życia
Obraz Małgorzaty Szumowskiej z 2008 roku to zbiór krótkich scenek, które łącznie tworzą wciągającą historię o poszukiwaniu siebie i swojego miejsca w życiu. Główną rolę gra świetna Magdalena Cielecka. Film doskonale sportretował współczesną kobietę zmagającą się z własnymi słabościami i pragnieniami.
Seksmisja
Kultowa już dziś komedia science-fiction w reżyserii Juliusza Machulskiego z 1983 roku opowiada o dwójce mężczyzn, którzy budzą się z hibernacji w świecie zdominowanym przez kobiety. W rolach głównych brawurowo zagrali Jerzy Stuhr i Olgierd Łukaszewicz. Film ze świetnym humorem komentuje ówczesną rzeczywistość PRL-u i relacje damsko-męskie.
Oparte na faktach
Katyń
Poruszający dramat wojenny Andrzeja Wajdy z 2007 roku przedstawia losy oficerów Wojska Polskiego wziętych do niewoli przez Sowietów i zamordowanych w lesie katyńskim w 1940 roku. Reżyser z mistrzostwem oddał tragizm tamtych wydarzeń i hołd złożył ich ofiarom. Film zdobył nominację do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego.
Karbala
Dramat wojenny Krzysztofa Łukaszewicza z 2015 roku opowiada prawdziwą historię polskich żołnierzy, którzy podczas II wojny światowej dostali się do niewoli niemieckiej pod Karbalą w Iraku. Film oddaje dramatyzm ich losów i codziennej walki o przetrwanie w ekstremalnych warunkach pustyni. Poruszająca produkcja z świetnymi rolami Mirosława Zbrojewicza i Andrzeja Chyrzy.
Wojna i miłość
Obraz w reżyserii Xawerego Żuławskiego z 2016 roku to epicka opowieść osadzona na tle wojny polsko-bolszewickiej z 1920 roku. Wątek miłosny splata się z historią prawdziwych wydarzeń. Film oddaje realia i dramatyzm tamtych czasów. Wielkie produkcje z doskonałą obsadą na czele z Laurną Samojłowicz i Adrianem Łączyńskim.
Kontrowersyjne tematy
Dług
Mocny dramat Krzysztofa Krauze z 1999 roku porusza problem przemocy i zorganizowanej przestępczości w Polsce lat 90. XX wieku. Film opowiada o losach młodego więźnia, który po wyjściu zza krat wpada w sidła mafii. Produkcję wyróżniają świetne role Roberta Więckiewicza i Zbigniewa Zamachowskiego.
Obywatel Jones
Dramat biograficzny w reżyserii Agnieszki Holland z 2019 roku opowiada o Walijczyku Garethzie Jonesie, który jako jeden z pierwszych dziennikarzy dotarł do Ukrainy i opisał zbrodnie głodu z 1932 roku. Film pokazuje mechanizmy komunistycznej propagandy i bezwzględność władzy radzieckiej. Świetna rola Jamesa Nortona.
Sala samobójców
Dramat psychologiczny w reżyserii Jana Komasy z 2011 roku porusza trudny temat depresji i samobójstw wśród młodzieży. Film opowiada historię grupy licealistów, którzy wspólnie postanawiają odebrać sobie życie. Produkcję wyróżnia świetny, młody cast aktorski i uniwersalne przesłanie o poszukiwaniu akceptacji i bliskości.
Powyższe filmy to zaledwie wybrane pozycje spośród setek znakomitych polskich dramatów obyczajowych. Każda z wymienionych produkcji zasługuje na uwagę i polecenie fanom ambitnego, wymagającego kina. Wspólną cechą tych obrazów jest poruszanie ważnych problemów społecznych i obyczajowych w sposób angażujący widza emocjonalnie i intelektualnie. Polskie kino ma w tym obszarze ogromne tradycje i niezaprzeczalne osiągnięcia, które na trwałe zapisały się w historii światowej kinematografii.
Podsumowanie
Przedstawione w artykule tytuły to jedynie wybrane pozycje spośród wielu wybitnych polskich dramatów obyczajowych. Łączy je wysoki poziom artystyczny, poruszanie istotnych problemów społecznych i psychologiczna głębia. Te produkcje wciąż mają ogromną siłę oddziaływania na widza i stanowią świadectwo polskiej historii oraz mentalności. Warto do nich wracać, aby lepiej zrozumieć nas samych i otaczającą rzeczywistość. Kino obyczajowe ma w Polsce długie i owocne tradycje, a wymienione tytuły należą do najważniejszych jego osiągnięć.
Tagi
Udostępnij artykuł
